بیماری قلبی مادرزادی به این معناست که وقتی نوزاد متولد می‌شود قلب او با مشکلی همراه است. این مشکل می‌تواند یک سوراخ کوچک در قلب باشد و یا چیزی بزرگ‌تر از این‌ها. هر چند ممکن است در عین حال مشکل جدی‌تری برای قلب وجود داشته باشد اما اغلب این مشکلات با جراحی قابل درمان هستند.
در برخی از موارد پزشکان می‌توانند مشکل را در طول دوران بارداری پیدا کنند. در عین حال برخی افراد که با این مشکلات متولد می‌شوند ممکن است تا دوران بزرگسالی هیچ نشانه‌ای دریافت نکنند و پس از رسیدن به این دوران علائم بروز کنند. البته این احتمال هم وجود دارد که هیچوقت نشانه‌های بیماری قلبی مادرزادی در فرد ظاهر نشود.
دلایل بیماری قلبی مادرزادی
پزشکان در اغلب موارد نمی‌دانند چرا یک نوزاد با مشکل قلبی متولد می‌شود اما در عین حال معتقدند این موضوع می‌تواند ریشه در خانواده داشته باشد:
مشکلات ژن یا کروموزوم در بچه مانند سندروم داون
استفاده از داروهای خاص، الکل یا مواد مخدر در طول دوران بارداری
بروز یک عفونت ویروسی مانند سرخجه در مادر در دوره سه ماهه اول بارداری
انواع بیماری های قلبی مادرزادی
اکثر مشکلات قلبی مادرزادی به سوراخ‌ها و نشتی دریچه قلب مربوط می‌شوند:
نقص مادرزادی دریچه قلب: یکی از دریچه‌ها ممکن است بسیار باریک یا کاملا بسته باشد. به این ترتیب ورود خون به قلب و جریان پیدا کردن آن با مشکل مواجه می‌شود. گاهی اوقات کاملا راه ورود خون به قلب مسدود می‌شود. در برخی موارد دیگر، دریچه ممکن است بسته نشود به این ترتیب نشتی اتفاق می‌افتد و خون به قلب بازمی‌گردد.
مشکل با دیوارهای قلب: سوراخ یا مسیر عبور بین قسمت‌های چپ و راست قلب ممکن است باعث ترکیب شدن خون در زمانی که نباید این اتفاق بیفتد، شوند.
مشکل با ماهیچه‌های قلب: این موضوع می‌تواند منجر به بروز نارسایی قلبی شود. به این معنا که قلب نمی‌تواند خون را به شکل مناسبی پمپاژ کند.
ارتباط بد بین شریان‌های خونی: این حالت در نوزاد بدین ترتیب است که خون به عنوان مثال به جای اینکه به ریه‌های برود به قسمت دیگری از بدن می‌رود یا برعکس. این حالت که خون و اکسیژن رسانی را محدود می‌کند می‌تواند باعث نارسایی سایر ارگان‌های بدن شود.
علائم بیماری قلبی مادرزادی
ممکن است فردی با مشکل قلبی مادرزادی متولد شده باشد اما علائمی در این رابطه احساس نکند. ولی اگر علائم بروز کنند معمولا شامل این موارد می‌شوند:
تنگی نفس
مشکل حین ورزش کردن
علائم بیماریهای قلبی مادرزادی در نوزادان و بچه‌ها ممکن است شامل این موارد شوند:
کبود شدن پوست، ناخن‌های انگشتان و لب‌ها (پزشکان این مشکل را سیانوز می‌نامند. در این حالت فقدان خون حاوی اکسیژن باعث چنین وضعیتی می‌شود)
تنفس سریع و تغذیه ضعیف
وزن نگرفتن
عفونت ریه
ناتوانی برای ورزش کردن
تشخیص بیماری قلبی مادرزادی
این احتمال وجود دارد که پزشکان پیش از تولد یک نوزاد مشکل قلبی او را تشخیص بدهند. برخی مشکلات در نوزادان، کودکان و بزرگسالان قابل شناسایی هستند. پزشک برای کنترل سلامت بیمار به صدای ضربان قلب او گوش می‌کند. اگر پزشک در این معاینه صدای غیر عادی یا مرمر قلبی بشنود قاعدتا تست‌های بیشتری را تجویز می‌کند که شامل موارد زیر می‌شود:
اکوکاردیوگرام
کاتتریزاسیون قلبی
رادیوگرافی قفسه سینه
الکتروکاردیوگرام
چطور با مشکل قلبی مادرزادی از خود مراقبت کنید؟
به همه پزشکان و دندان‌پزشک‌هایی که مراجعه می‌کنید درباره بیماری قلبی مادرزادی خود بگویید. حتی ممکن است همراه داشتن کارتی که حاوی این اطلاعات پزشکی از شما باشد ضروری به نظر برسد.
اگر هر نشانه‌ای از عفونت در بدن خود مشاهده کردید با پزشک تماس بگیرید. (گلو درد، درد در هر ناحیه‌ای از بدن و تب)
از سلامت دهان و دندان و لثه خود برای پیشگیری از عفونت به شدت مراقبت کنید. در همین راستا در فواصل زمانی معین به دندانپزشک مراجعه کرده و سلامت دندان‌هایتان را کنترل کنید.
قبل از هر اقدام پزشکی مانند اغلب جراحی‌ها و اقدامات دندانپزشکی که در آنها احتمال خونریزی وجود دارد از آنتی بیوتیک استفاده کنید تا مانع بروز عفونت شوید. البته این مسئله حتما باید با پزشک چک شود و او آنتی‌بیوتیک‌ها را با احتساب وضعیت بیمار تجویز کند.
