داپلر عروق گردن

رسوب موادی مانند کلسیم و ایجاد پلاک در دیواره رگ‌ها، می‌تواند منجر به تنگی عروق و ممانعت از خونرسانی به بافت مغز شود که این اختلالات در صورت عدم درمان به موقع، موجب بروز سکته مغزی شده که اگر باعث مرگ فرد نشود، بسته به محل گرفتگی، می‌تواند ناتوانی‌های متعددی در فرد ایجاد کند. سونوگرافی داپلر عروق گردن یکی از انواع سونوگرافی داپلر اندام‌های فوقانی است که برای بررسی تنگی، ترومبوز و DVT (لخته خون) در عروق اصلی و مهم گردن انجام می‌شود. این عروق عبارتند از شریان کاروتید و شریان ورتبرال که وظیفه خونرسانی به مغز و بخش عمده اعصاب مرکزی را برعهده دارند و همچنین ورید ژوگولر که خون برگشتی به قلب در آن جریان دارد.

در مرکز رادیولوژی و سونوگرافی دکتر سیف ، سونوگرافی داپلر عروق گردن ( سونوگرافی داپلر کاروتید ) برای بررسی دقیق وضعیت این عروق حیاتی بدن، انجام می‌ شود و از این طریق هرگونه گرفتگی و اختلال در عملکرد آنها، قبل از ایجاد اثرات جبران‌ ناپذیر مانند بروز سکته مغزی تشخیص داده خواهد شد.

علائم گرفتگی عروق گردن
ممکن است گرفتگی عروق گردن با سر درد، درد شدید در گردن که تا شانه‌ها و بازوان کشیده می‌شود و اختلال در حرکت گردن به چپ و راست باشد. این علائم ممکن است از چند روز تا حداکثر یک هفته باقی بمانند. درد گردن ممکن است از نظر شدت، خفیف تا متوسط بوده یا حتی می‌تواند دردی کاملاً ناتوان کننده داشته باشد. اولین نشانه ها و علائم گرفتگی عروق می تواند از دوران نوجوانی شروع شود. اغلب تا زمانی که پلاک تشکیل شود یا جریان خون بسیار محدود شود، هیچ علائم گرفتگی عروق قابل تشخیص نمی باشد. معمولاً چند سال طول می کشد تا علائم گرفتگی عروق، خود را نشان بدهند.
علائم گرفتگی عروق بستگی به آن دارد که کدام شریان ها آسیب دیده باشند. علائم ناشی از تنگی عروق کاروتیدی می‌تواند مشابه با بسیاری دیگر از مشکلات و بیماری‌های دیگر باشد، بنابراین همیشه با مشاهده ی هر علامت یا نشانه‌ی مشکوک با پزشک مشورت کنید. بیماری شریان کاروتید در مراحل اولیه هیچ علائمی ندارد. بیماری ممکن است تا مدت‌ها بدون نشانه ادامه یابد تا زمانی که آنقدر پیشرفته شود که مغز نتواند خون کافی دریافت کند و منجر به سکته مغزی شود.

کاربرد سونوگرافی داپلر عروق گردن
انجام سونوگرافی داپلر در موارد زیر توصیه می شود:

بررسی اختلالات عروق مغزی
برای بررسی اختلالات عروقی مغز مثل تنگی یا گرفتگی رگ‌های مغز و کاروتید در افرادی که سابقه سکته مغزی و حوادث عروقی مغز داشته‌اند و یا در معرض خطر آن هستند، مثل افراد مبتلا به دیابت،، فشار خون بالا، چاقی و چربی خون بالا سونوگرافی داپلر گزینه خوبی می‌باشد.

بررسی علت سرگیجه
بررسی علت سرگیجه بخصوص در افراد مسنی که ممکن است سرگیجه ناشی از نارسایی خونرسانی مغز باشد.

ارزیابی جریان خون مغز، در کودکان دارای کم خونی
در کودکانی که کم خونی سلول داسی شکل دارند جهت ارزیابی جریان خون مغز و کاهش ریسک سکته مغزی در اثر گرفتگی عروق مغز، سونوگرافی داپلر نقش بسزایی دارد.

ارزیابی اسپاسم عروق مغز
در کسانی که دچار خونریزی‌های آراکوئید مغزی شده‌اند، جهت ارزیابی اسپاسم عروق مغز از سونوگرافی داپلر استفاده می شود.

سونوگرافی داپلر عروق گردن
مزایای سونوگرافی عروق گردن
سونوگرافی داپلر نسبت به بسیاری از روش های تشخیصی ارجحیت دارد که علت آن وابسته به مزیت های این روش است. مزیت های این روش باعث شده است تا پزشکان از این روش تشخیصی برای تمامی رده های سنی استفاده کنند. به عنوان مثال این روش را می توان برای نوزادان، مادران باردار و شیرده نیز به کار برد. از آنجا که در این روش از امواج اولتراسونیک استفاده می شود و هیچگونه اشعه مضر مانند ایکس در این روش وجود ندارد؛ این روش کاملاً ایمن است و هیچ خطری سلامتی افراد را تهدید نمی کند و برای تمامی رده های سنی مورد استفاده قرار می گیرد. مهم ترین مزیت های این روش عبارتند از:

غیر تهاجمی بودن
برخی از روش های تشخیصی ناهنجاری های عروقی مانند آنژیوپلاستی به صورت تهاجمی یا کم تهاجی انجام می شوند و فرد عوارضی مانند خونریزی، تورم و کبودی را تجربه می کند، در حالی که این روش کاملاً غیر تهاجمی است و هیچ عارضه خاصی ندارد.

استفاده نکردن از مواد حاجب
در روش آنژیوپلاستی متخصص از ماده حاجب استفاده می کند که این ماده عوارضی موقت مانند واکنش های آلرژیک و واکنش های گوارشی مانند تهوع و استفراغ را به دنبال دارد، در حالی که هیچ یک از این عوارض در این روش مشاهده نمی شود.

بی خطر بودن
بی خطر بودن و ایمن بودن این روش سال ها پیش به اثبات رسیده است و این روش توسط سازمان بهداشت جهانی تأیید شده است.

عدم نیاز به مراقبت خاص
آمادگی قبل از انجام سونوگرافی داپلر عروق گردن
نیاز به آمادگی خاصی نیست و فقط توصیه میشود ۲ ساعت قبل از انجام سونوگرافی داپلر از مصرف مواد حاوی نیکوتین مثل سیگار و قلیان خودداری شود؛ زیرا ممکن است باعث انقباض عروق خونی شود و نتایج غیر مطلوبی نشان دهد. برای انجام سونوگرافی داپلر مغز بیمار باید به پشت دراز بکشد و یا روی صندلی نشسته باشد و در تمام مدت انجام سونوگرافی داپلر باید آرام باشد و صحبت نکند.

روش انجام سونوگرافی داپلر عروق گردن
در زمان بررسی شما بر روی تخت می خوابید و ممکن است سرتان را به یک طرف بچرخانید. معمولاً سونوگرافیست، وسیله ای بنام پروب یا ترانسدیوسر را بروی گردن شما قرار می دهد. این پروب امواج را به ناحیه مورد نظر می فرستد و سپس توسط دستگاه آن را می گیرد.